2011-2012 / Kolaboratorium

to projekt popularyzujący takie formy wyrównywania szans i rozwiązywania problemów społecznych, które zakładają zaangażowanie w sztukę oraz aktywne uczestnictwo w procesie projektowania zmiany społecznej osób mających z niej skorzystać.

Kuratorzy: Monika Rosińska, Maciej Frąckowiak
Koordynacja: Monika Sadowska, Lechosław Olszewski, Damian Bieniek
Współpraca: Rafał Drozdowski, Marek Krajewski
Dofinansowanie: Narodowe Centrum Kultury
Partner: Instytut Socjologii UAM

platforma

Kolaboratorium było platformą międzynarodowej i interdyscyplinarnej współpracy pomiędzy podmiotami, które w różnych obszarach życia społecznego zajmują się społeczną aktywizacją (animatorzy kultury, artyści społeczni, projektanci i architekci, pracownicy socjalni, naukowcy i inni, tzw. eksperci). Miało ono służyć wymianie doświadczeń, edukacji, nabywaniu umiejętności oraz popularyzacji dobrych praktyk w kręgach instytucji publicznych i prywatnych, a także wśród liderów i członków społeczności lokalnych. Celem Kolaboratorium było więc nie tylko zwiększenie stopnia upodmiotowienia uczestników kultury, ale także upowszechnienie wśród projektujących przedsięwzięcia społeczno-artystyczne postawy rzecznika/translatora, którego zadaniem jest pomoc w artykulacji oraz godzeniu różnorodnych, często sprzecznych ze sobą doświadczeń i oczekiwań. Projekt składał się z trzech części: platformy wymiany idei w postaci strony www, otwartych seminariów i promocji efektów projektu w postaci książki.

seminaria

Pierwsze dwa etapy projektu – strona www oraz otwarte seminaria, wykłady i dyskusje prowadzone przez zagranicznych i polskich praktyków – miały na celu prezentację praktycznych umiejętności niezbędnych przy projektowaniu działań emancypacyjnych, włączających i partycypacyjnych w różnych obszarach kultury. Cykl wykładów i dyskusji skierowany był do liderów zmian, czyli przedstawicieli instytucji publicznych i organizacji pozarządowych, ale także do animatorów i członków społeczności lokalnych z różnych kategorii wiekowych i społecznych.

vol. 1

Marek Krajewski / Wstęp, Joanna Kubicka / Spotkania i sytuacje – o idei animacji kultury, Michał Bieniek / Lepsze miasto. O nie-przypadkowych uczestnikach kultury

vol. 2

Claudia Mitchell (McGill University, Participatory Cultures Lab, Kanada) / Putting people in the picture and keeping people in the picture, Bryan Bell (Design Corps, USA) / See-Decision: Making collaboration visible in Social, Economic, Environmental Design

vol. 3

Maciej Frąckowiak / Wprowadzenie, Marta Olejnik / Konsultacje społeczne – tylko proszę kulturalnie! / Marta Żakowska, Joanna Erbel
/ Obiekty relacyjne w przestrzeniach publicznych

vol. 4

Ewa Domańska / Wprowadzenie, László Kürti / A Photographic Venture: visual literacy and community building in Lajosmizse, Hungary
Piotr Filipkowski / Historia mówiona jako historia podmiotowa

vol. 5

Tomasz Rakowski / Wprowadzenie, Tomasz Rygalik / Niewyczerpalne źródło inspiracji – włączenie użytkowników w proces projektowy
Thomas Binder (Danish Design School) / The Co-design Laboratory: Rehearsing the Future. A design school pursuing new modes of participation

książka

Trzeci etap projektu miał za zadanie upowszechnianie idei kolaboratorium, między innymi poprzez publikację dwujęzycznej książki, w której wyodrębniono pięć obszarów refleksji, w których uczestnictwo postrzegane jest jako warunek skuteczności projektów. Zamieszczone w książce artykuły i wywiady zostały podzielone według nich:

sztuka publiczna / animacja kultury (Marek Krajewski, Michał Bieniek, Wendy Ewald, Joanna Kubicka); fotografia, architektura, zmiana (Richard Halfen, Piotr Janowski, Claudia Mitchell, Bryan Bell); konsultując codzienność (Ireneusz Krzemiński, Marta Aleksandra Olejnik, Bogna Świątkowska, Tomasz Szlendak, Joanna Erbel, Marta Żakowska, Krzysztof Arciszewski); praktyka współprojektowania (Tomasz Rygalik, Dawid Wiener, Tomasz Rakowski, Thomas Binder, Liz Sanders); dzielenie się pamięcią (Ewa Domańska, Piotr Filipkowski, László Kürti).